Met ingang van dit schooljaar maken we werk van de invoering van de 'doorlopende leerlijn onderzoeksvaardigheden' voor leerlingen van ons atheneum. Vanaf morgen (dinsdag 15 november) starten we er mee in klas A2B (2e en 3e uur), de klassen A1A, A1B en A2A volgen niet veel later.
Het atheneumonderwijs maakt samen met het gymansium deel uit van het VWO: het Voorbereidend Wetenschappelijk Onderwijs. Leerlingen met een vwo-diploma hebben toegang tot het academisch onderwijs, de universiteit. Om leerlingen hier op voor te bereiden, worden vwo-scholieren niet alleen geacht op het hoogste niveau van de nodige vakken veel te kennen - dus te 'weten' -, maar ook het nodige op dit niveau te kunnen. Hier horen bv. ook het aanleren van onderzoeksvaardigheden bij, die nodig zijn bij het goed uit kunnen voeren van wetenschappelijk onderzoek op de universiteit (en overigens ook in meer toegepaste zin in het Hoger Beroeps Onderwijs - HBO). Het beoefenen van (aspecten van) deze vaardigheden heeft in het verleden ook plaatsgevonden in de onderbouw, maar is - denk aan het 'grote' Profielwerkstuk - vooral een aangelegenheid voor vakken in de bovenbouw geweest. Daar gaan we verandering in brengen.
Eind vorig schooljaar heeft de directie van CSG Comenius, in samenspraak met de locatieleiding van Mariënburg, besloten een doorgaande leerlijn onderzoeksvaardigheden stapsgewijs in te voeren in klas 1 t/m 6 atheneum. Hierin worden we ondersteund door het Platform Wetenschapsoriëntatie Nederland, waarvan informatie te vinden is op www.platformwon.nl . Comenius is een van de twee Friese scholen die aangesloten is bij Platform WON en we zijn de enige in Leeuwarden. Naast het beoefenen van onderzoeksvaardigheden, staat bij het Platform ook het ontwikkelen van een 'onderzoekende houding' centraal.
Inmiddels is op Mariënburg een ontwikkelgroep van zo'n 12 docenten onder- én bovenbouw geformeerd om de leerlijn de komende jaren in de praktijk te brengen. Welke stappen komen kijken bij het doen van onderzoek? Hoe formuleer je een goede hoofdvraag? Wat is een hypothese? Wanneer gebruik je een interview als onderzoeksmethode en wanneer een enquête of een experiment? Hoe om te gaan met bronnen? Wanneer mag je conclusies trekken en op grond waarvan? Allerlei zaken die bij het doen van onderzoek komen kijken. Uiteraard gaan we er niet van uit dat leerlingen aan het eind van de onderbouw op academisch niveau onderzoek kunnen verrichten, we bouwen dit op van onder- naar bovenbouw.
Wetenschapsoriëntatie - onderzoeksvaardigheden - is geen apart vak. Het staat dus niet op de lessentabel. Immers: onderzoeksvaardigheden komen bij elk vak aan bod, vooral in de bovenbouw. Het beoefenen van de onderzoeksvaardigheden kan dus plaats vinden bij een of meerdere vakken, maar het kan ook in projectvorm. En daar beginnen we deze week mee. Leerlingen van klas 1 en 2 gaan als eerste kennismaking aan de slag met een aantal fundamentele zaken die te maken hebben met wetenschap. Ze gaan dit doen aan de hand van een wetenschapsspel, dat is ontwikkeld door de 'Jonge Akademie on Wheels'. Voor info, klik op http://dejongeakademieonwheels.nl/
Dinsdag 15 november starten we met A2B. De klassen A1A, A1B, A2A komen eind deze week en volgende week aan de beurt. Het is de bedoeling dat we de komende jaren zo'n 4x per jaar aan de slag gaan met wetenschapsoriëntatie.
